2022’nin birinci 6 ayında Türkiye’ye 17,5 milyar dolarlık kaynağı bilinmeyen para girişi oldu. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bahisle ilgili CHP Sözcüsü Faik Öztrak’a verdiği cevapta “Net yanılgı noksan kalemi, farklı yerlere çekmeye çalıştığınız üzere ‘kaynağı belirsiz’ bir para girişi değildir. Teknik hesaplamalarda vakit uyumsuzlukları, beyan yanlışları üzere durumları kapsar” dedi.
2021 yılının birinci yarısında 13,3 milyar dolar olan cari açık 2022’nin birebir devrinde 32,4 milyar dolarla tarihteki en yüksek ikinci düzeye ulaşırken, kaynağı bilinmeyen para girişindeki rekor dikkat çekti.
Merkez Bankası’nın (TCMB) bugün açıkladığı datalara nazaran, kaynağı belgisiz para giriş ve çıkışlarını gösteren ‘net kusur ve noksan’ kaleminde haziranda 4 milyar dolarlık yüksek giriş kaydedildi.
Böylece 2022’nin birinci altı ayındaki kaynağı belgisiz para girişleri toplamda 17,5 milyar dolara ulaştı. Bu sayı, 6 aylık bazda rekor olarak kayıtlara geçti. Geçen yılın birinci altı ayında kaynağı meçhul girişler 6,8 milyar dolar olmuştu.
Yıllık bazda net yanılgı noksan kaleminde giriş rekoru, 22,7 milyar dolarla 2018 yılında görülmüştü. 2017’de ise 8,8 milyar dolarla en yüksek çıkış kaydedilmişti.
AÇIKLAR REZERV VE NET KUSUR NOKSANLA KAPATILDI
Haziranda 3,5 milyar dolarlık cari açık ve finas hesabındaki 2,5 milyar dolarlık çıkış 4 milyar dolarlık net yanılgı ve noksan girişi ve 2 milyar dolarlık rezervle finanse edildi.
İlk 6 aydaki 32,4 milyar dolarlık açık ise 2,6 milyar dolarlık finans hesabı girişi, 17,5 milyar dolarlık net yanılgı ve noksan girişi ve 12,3 milyar dolarlık rezervle finans edildi.
NEBATİ’DEN ÖZTRAK’A TEPKİ
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, hususla ilgili toplumsal medya hesabından bir açıklama yaptı. CHP Sözcüsü Faik Öztrak’ı etiketleyen Bakan Nebati, şunları belirtti:
* “Sayın Faik Öztrak, sorumsuzca yaptığınız açıklamalara partinizin siyaset çizgisini bildiğimiz için artık hiç şaşırmıyoruz. Fakat büyük fotoğrafın yalnızca bir köşesini gösterip eksik bilgiyle gerçeği çarpıtma uğraşınız asla kabul edilemez.
* Her şeyden önce sizin pervasızca ‘uyduruk’ diye tabir ettiğiniz model kapsamında ve gelişen şartlara nazaran devreye aldığımız uygulamalar sayesinde üretimde, büyümede, ihracatta ve istihdamda Cumhuriyet tarihimizin rekorlarını kırmaya devam ediyoruz.
* İhracatımızdaki değerli artışa karşın cari istikrardaki bozulmanın ana sebebi global çalkantılar sonucunda güç emtialarında son 2 yıldan bu yana gerçekleşen astronomik fiyat artışlarıdır.
* Örneğin dünyada doğalgaz fiyatları salgın başlangıcı olan 2020 yılından bu yana 10 kattan daha fazla bir artış göstermiştir.
* İşte tam da bu yüzdendir ki Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Abdülhamid Han sondaj gemimizi de devreye alarak toplamda 2 sismik araştırma ve 4 sondaj gemisiyle dünyada eşine az rastlanır bir sondaj filosu oluşturarak milletimizin hizmetine sunduk.
* Cumhurbaşkanımızın bugün 34 Hidroelektrik Santrali’nin açılışını yapması, Mavi Vatan, Karadeniz Doğalgazı, Akkuyu Santrali, devam eden karasal sondaj çalışmaları, yeşil güç yatırım ve dayanaklarımız de daima bu yüzdendir.
* Bu kazanımlar, spekülatif ve çarpıtılmış tweetler atarak değil, milletimizle birlikte birçok cephede verdiğimiz kararlı uğraşlar sonucunda elde ettiğimiz kazanımlardır.
“NET YANILGI NOKSAN KALEMİ KAYNAĞI MEÇHUL BİR PARA GİRİŞİ DEĞİLDİR”
* Sizin de Hazine Müsteşarı olduğunuz devirden bilmeniz gerektiği üzere ‘net kusur noksan’ kalemi, farklı yerlere çekmeye çalıştığınız üzere ‘kaynağı belirsiz’ bir para girişi değildir. Teknik hesaplamalarda vakit uyumsuzlukları, beyan kusurları üzere durumları kapsar.
* Eski vazifeniz prestijiyle çok güzel bildiğinizi umduğum bu bahiste vatandaşlarımızın zihnini bulandırmaya dönük manevralarınızı milletimizin takdirine bırakıyorum.
* Cari istikrar konusuna dönecek olursak, içinde bulunduğumuz 2022 yılı Ocak-Haziran periyodunda güç hariç değerlendirildiğinde cari süreçler istikrarında 8,1 milyar dolar; yıllık bazdaki cari süreçler dengesindeyse 35 milyar dolar fazla vermeyi başardık.
* Büyümenin güçlü olduğu bir devirde, güç hariç cari istikrardaki bu olumlu görünüm, gerçekleştirdiğimiz yapısal dönüşümlerin bir yansımasıdır.
* 2020 yılında 28,9 milyar dolar olan güç faturamız 2021 yılında 50,7 milyar dolara yükselmiştir. Ulaştığımız ekonomik büyüklüğün ve rekor düzeyde artan global güç fiyatlarının sonucu olarak bu faturanın 2022 sonunda 100 milyar dolar düzeylerine yükselmesi öngörülmektedir.
* Aşağıya güç hariç cari süreçler istikrarı tablosunu da bırakıyorum. Baktığınızda siz de rahatlıkla göreceksiniz ki pandeminin tepe yaptığı 2020 yılı dışında son yıllarda istikrarlı bir güç hariç cari fazla kelam hususudur. Gerçek budur.
FAİK ÖZTRAK NE DEMİŞTİ?
Öztrak, bugün toplumsal medya hesabından iktisada dair birtakım paylaşımlar yapmıştı. Öztrak, şunları belirtmişti:
* “1) Nasreddin Hocanın borç ödeme fıkrasına emsal uyduruk bir model piyasaya sürdüler. Faiz inecek, döviz kuru çıkacak, cari açık kapanacak, rezervler dolup taşacak, döviz kuru düşecek, enflasyon gerileyecekti. Sonuç: Cari açık bu yılın birinci yarısında son 11 Yılın rekorunu kırdı.
2) 2022’nin tamamı için hedeflenen cari açık; daha yılın birinci yarısında neredeyse ikiye katlandı. Müteahhit neyi taahhüt ettiğini bilir. Nebati Bakan KKM’den çabucak sonra “bu işin sonunda cari fazla vereceğimiz açık” diyordu. Sonuç cari açığın patlaması oldu.
3) Getirdikleri KKM ucubesi ne dövizi ne de cari açığı tuttu. Yalnızca bütçe istikrarlarının ve finansal istikrarın altına konmuş bir atom bombası oldu. Ülkede finansal itimat bitti. İnanç kalmadığı için bıraktık cari açığın kapanmasını, açığın finansmanında bile kahır başladı.
4) Yılın birinci yarısında cari açığın; yüzde 54’ü (17,5 milyar $) kaynağı meçhul para girişiyle, yüzde 38’i (12.3 milyar $) döviz rezervleri eritilerek finanse edildi. Bu bile ülkede ne finansal istikrar ne de inanç bırakmadıklarının ispatıdır.
5) Hükümeti bir sefer daha uyarıyoruz. Ne dövizi tutabilen, ne de finansal istikrarı sağlayabilen bu uygulamadan vazgeçin. Milletin sırtına bindirdiğiniz bu yükü alın. Artık iktisatta aklıselime dönün. Maceracı siyasetleri terk edin. Aksi takdirde yaşanacaklardan siz sorumlusunuz.
* ‘2023 gayeleri dedik, dudak büktüler’ diyen, ya amaçlarını bilmiyor, ya da sayı okumayı bilmiyor. Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz. 2023 gayelerinin altında ezilenler, 2053’e randevu veremez.
