Dünyanın tahıl ambarı Rusya-Ukrayna ortasındaki savaşın sürmesi, ülkeleri gibisi görülmemiş bir tahıl krizine sürükledi. Rusya’nın Ukrayna’dan çaldığı tahılları satışa çıkardığı suçlamaları krizin yeni bir rota ile aşılmasının önünü tıkıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile dünyanın tahıl ambarı olan bu iki ülke ortasında başlayan savaş, büyük bir besin krizini tetikledi. İşgalin başlamasından bu yana geçen 5 ayda milletlerarası piyasalarda buğday fiyatları yüzde 34 arttı.
SİLAH ÜZERE KULLANIYOR
Dünya Ticaret Örgütü’nün bilgilerine nazaran toplam 34 ülke, halklarını bir kıtlık ihtimalinden korumak için tahıl ticaretine mahzurlar getirdi. Son olarak Hindistan’ın aldığı ihracat yasağı en büyük darbelerden biri oldu. Durum, dünyanın en büyük üçüncü buğday ve arpa ithalatçısı durumuna düşen Türkiye için de düşünce yaratıyor. Krizi aşabilmek için yeni tahıl rotaları üzerine pazarlık masaları kurulurken Rusya’nın Ukrayna’dan çaldığı buğdayları satışa çıkardığı suçlamaları krizin daha da derinleşmesine yol açmış durumda. Rusya, eserlerinin yüzde 90’ını gemilerle ihraç eden Ukrayna’nın tahılını limanlarda bloke ederek, gıdayı bir silah üzere kullanmakla suçlanıyor.
22 milyon ton Ukrayna tahılının ülkeden ihracının Rusya tarafından engellendiği, bu sayının 3 ay içinde 3 katına çıkacağı sav ediliyor. Rusya’nın ana üreticilerinden biri olduğu gübre fiyatları rekor üstüne rekor kırarken, global ısınma da eklenince tüm dünyada üretimin daralmasını beraberinde getiriyor. Bu durum besin enflasyonunu körüklüyor.
Buğday Suriye’ye mi gidiyor?
– Ukrayna, Rusya’nın tahıllarını çalıp başta Suriye olmak üzere Ortadoğu ve Afrika ülkelerine sattığını sav ediyor. Son olarak geçen hafta tahıl yüklü bir Rus gemisinin Türk limanının demirleme alanında bekleyip sonra ‘takip aygıtını kapatarak’ ayrılması, ‘çalıntı tahıl taşıyan Rus gemilere el koyun’ daveti yapan Ukrayna ile tansiyon yaratmıştı. Rus askerlerinin çaldığı tez edilen 600 bin ton buğdayın 100 bin tonunun geçtiğimiz 3 ayda gemilerle Suriye’ye 40 milyon dolar bedelle gönderildiği sav ediliyor.
Kıtlık uyarısı
Birleşmiş Milletler, tahıl krizi nedeniyle 50 milyon kişinin kıtlık tehdidi altında olduğunu vurguladı. En çok yoksul halkı vuran bu krizin birkaç ay içinde çözülmemesi halinde birçok ülkede toplumsal huzursuzluklara yol açacak ve 500 milyon kişiyi etkileyecek büyük bir açlık riski yaratacağı ikazları yapılıyor.