Assos’taki hafriyatlarda Roma periyoduna ilişkin 2 bin 200 yıllık çeşme yapısı kalıntıları bulundu. Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Nurettin Arslan, “Assos’ta anıtsal çeşme yapısına birinci kez rastlıyoruz” dedi.
Çanakkale’nin Ayvacık ilçesi Behramkale köyü sonları içinde yer alan antik kent, yer üstündeki zenginliğinin yanı sıra hafriyatlarda ortaya çıkarılan Roma ve Bizans devri yapıtlarıyla geçmişe ışık tutuyor.
Kazı Heyeti Lideri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Nurettin Arslan, bölgedeki çalışmaların 42 yıldır aralıksız devam ettiğini anlattı.
30 kişilik bir takımın hafriyatta vazife aldığını belirten Prof. Dr. Nurettin Arslan, “Kış mevsiminde arazi çalışma kaideleri biraz ağır olduğu için daha evvel bulmuş olduğumuz arkeolojik gereçleri belgelendirme çalışmalarına devam ettik. Bunun yanı sıra bilhassa kentin kuzeyindeki surların onarımı için hazırlıklar yaptık. Yaz aylarının gelmesiyle yerdeki faal çalışmalarımız başladı. Antik kentte farklı alanda çalışıyoruz” dedi.
“14 ODA KAZDIK”
Arslan, en değerli çalışmalarından birinin, uzun yıllardan bu yana kazılan ve çok fazla yere sahip Bizans periyodu yapısı olduğunu anlattı. Bu alanda 14 odayı kazdıklarını ve daha kazılacak çok oda bulunduğunu söyleyen Arslan, “Bu kompleks odalardan birinde çalışmaya tekrar başladık. Periyoda ilişkin kıymetli bulgular elde edeceğimizi düşünüyorum. Kazılardaki ikinci çalışma alanımız ise kentin eğitim kurumları ortasında yer alan ve çok düzgün korunmuş, Helenistik Çağ’daki gymnasium yani o periyodun lisesi diyebileceğimiz bir yapı” tabirini kullandı.
Prof. Dr. Arslan, bu sene de gymnasiumda Roma periyodunda eklenti olarak inşa edilen sarnıçlarla ilgili hafriyat yapacaklarını aktardı.
“İLK SEFER RASTLIYORUZ”
Sarnıçların önünde ulaştıkları çeşme yapısı hakkında da bilgi veren Arslan, şöyle konuştu:
“Agoranın doğu kenarındaki kalıntının uzun yıllardır fonksiyonu bilinmiyordu. Geçen yıl bu yapıda çalışmalar başladı. Bu yıl hala devam ediyor. Birinci tespitlerimize nazaran, görkemli bir çeşme yapısı olduğunu öğrendik. Assos’ta çok sayıdaki sarnıçları biliyoruz lakin anıtsal bir çeşme yapısına birinci sefer rastlıyoruz. Kent mimarisi açısından çok değerli bir yapı. Arazi dışında da yeniden bulunan yapıtların istatistikleri, çizimleri ve onarım çalışmaları devam etmekte. Milattan evvel 2. yüzyılda inşa edildiğine nazaran 2 bin 200 yıl öncesinde inşa edilmiş bir çeşmeden kelam ediyoruz.”
“MİLATTAN EVVEL 3. YÜZYILDA SU KANALI İNŞA EDİLMİŞ”
Arslan, Assos’un yüksek bir zirve üzerinde, doğal su kaynaklarından mahrum bir alanda konumlandığını söyledi. Bundan ötürü antik kentin gerek resmi yapılarında gerekse konutlarında kesinlikle oyularak ya da kayalar kesilerek yapılmış yer altı su depoları ve sarnıçlar bulunduğunu lisana getiren Arslan, şunları kaydetti:
“Elimizdeki bir yazıta nazaran milattan evvel 3. yüzyılda bir mühendis Assos’ta su kanalı inşa etmiş, hatta bunun bir şiiri var. Bu tarihten evvel kente su getiren bir kanaldan kelam etmek mümkün değil. Milattan sonra 3. yüzyılda Satneos ırmağının kenarından, doğal kaynaktan suyun kente kadar taşındığını söyleyebiliriz. Tıpkı vakitte kentin çabucak yakınında yaklaşık 500 metre kuzeyinde akan bir dere var. O devirlerde beşerler kaliteli su içmek isterlerse bu dereden sularını temin etmiş olabilir.” (AA)