Adalet Bakanlığı’nın hazırladığı yeni yargı paketinde, Anayasa Mahkemesinin baktığı belge sayısını azaltacak düzenleme de yer alacak.
“Uzun yargılama” nedeniyle Anayasa Mahkemesi önünde derdest bulunan 68 bin evrak, Adalet Bakanlığı bünyesindeki İnsan Hakları Tazminat Komisyonu’na devredilecek. Yargı paketine eklenecek süreksiz husus ile hayata geçmesi planlanan bu düzenleme sayesinde, Anayasa Mahkemesi önündeki evrak sayısının azaltılması amaçlanıyor. Öte yandan, uzun yargılama nedeniyle Anayasa Mahkemesine başvuranlar kısa müddette tazminatını alabilecek.
320 BİNİ SONUÇLANDIRILDI
Anayasa Mahkemesine ferdi müracaat hakkının tanındığı 2012 yılından bugüne toplamda 428 bin 554 müracaatta bulunulurken, bunların 320 bin 253’ü sonuçlandırıldı.
Anayasa Mahkemesi kişisel müracaat istatistiklerine nazaran; sonuçlandırılan müracaatların (makul müddette yargılama hakkı hariç) karar çeşidine nazaran dağılımında yüzde 91,3’ünün “kabul edilemezlik” kategorisine girdiği tespit edildi.
Aynı formda 2021 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde Türkiye aleyhine 6 bin 221 müracaat sonuçlandırılırken, bu müracaatlardan yalnızca 76 belgede ihlal kararı bulunuyor.
BOZDAĞ AÇIKLAMIŞTI
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Bakanlığının 2023 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde, Anayasa Mahkemesine ferdi müracaat hakkının tekrar düzenleneceğini açıklamıştı.
Bekir Bozdağ, kişisel müracaat yolu açıldıktan sonra vatandaşların yeni bir hak arama yolu bulduğunu, bu yolun vatandaşlara ve ülkeye çok şey kazandırdığını kaydetmişti.
Anayasa Mahkemesine ferdî müracaat konusunu tekrar ele aldıklarını açıklayan Bozdağ, “Dostane tahlil çerçevesinde kıymetli bir kısmını önümüzdeki süreçte getireceğimiz yargı paketi kapsamında Adalet Bakanlığına alacağız; yeni devirde de bu mevzuyu daha sağlıklı işleyen bir hale dönüştüreceğiz.” tabirlerini kullanmıştı.
KOMİSYON
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, 20 Mart 2012 tarihli Ümmühan Kaplan davasında, uzun yargılama şikayetine yönelik müracaatlar hakkında, Türkiye’de kâfi ve uygun tazmin sunan tesirli bir iç hukuk yolunun ihdas edilmesi gerekliliğini söz ederek, iç hukuk yolunun en geç bir yıl içerisinde kurulması gerektiğini belirtmişti.
Bu karar sonrasında 9 Ocak 2013’te TBMM’de kabul edilen “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Olan Birtakım Müracaatların Tazminat Ödenmek Suretiyle Tahliline Dair Kanun” ile İnsan Hakları Tazminat Komitesi kurulmuştu. AA