Mobil uygulamalar hayatımızı birçok tarafta çok daha kolaylaştırdı ve birçoklarını kullanmak için fiyat ödemek gerekmiyor. Lakin her şeyin bir bedeli var. Çok düzgün bildiğiniz bir kelam “Bir şey bedavaysa ürün sizsiniz.” Pek çok tanınan uygulamada eser aslında sizsiniz; daha doğrusu bilgileriniz, diğer bir deyişle gizliliğiniz. Bilgileriniz için endişeleniyorsanız kaçınmanız gereken kimi uygulamalar:
Facebook ve bağlı uygulamalar
2004’te kurulmasından bu yana Facebook, kullanıcı kapalılığına ne kadar ehemmiyet verdiği konusunda ağır tenkitlerle karşı karşıya kaldı. Birçok büyük bilgi ihlali gerçekleşti ve tartışmasız başka Silikon Vadisi devlerinden daha fazla tartışmaya karıştı. Facebook’un inanılmaz derecede istilacı olduğu ve kullanıcıları hayal edebileceklerinden daha fazla formda takip ettiği bir sır değil lakin Meta şemsiyesi altındaki öteki uygulamalar da Facebook kadar var.
Facebook’un aslında casusluk yaptığı ve insanların konuşmalarını istekleri olmadan dinlediği söylentileri uzun vakittir ortalıkta dolaşıyor. Gerçekte Facebook’un sizi gözetlemesine bile gerek yok. Şirket, bir sonraki satın alma sürecinizi ve genel olarak gelecekteki internetteki davranışınızı varsayım edebilecek kadar çok alakalı bilgi topluyor. Basitçe söylemek gerekirse, kapalılığa ehemmiyet veriyorsanız, Facebook ve bağlı uygulamaları kullanmamalısınız.
Hava durumu uygulamaları
Günümüzde her şey için bir uygulama var lakin çok azı kullanışlı ve sağlam olduğunu kanıtladı. Dışarısı ne kadar sıcak yahut yağmur yağıp yapmayacağını merak mı ediyorsunuz? Yalnızca hava durumu uygulamanızı denetim edin ve ne yapacağınızı öğrenin. Gereğince kolay ve anlaşılır görünüyor.
Ancak eser olan kullanıcıya dönecek olursak, hava durumu uygulamaları data toplamalarıyla ünlü. Örneğin; New York Times, hava durumu uygulamalarının ne kadar kullanıcı verisi topladığını ve kullanıcı bilgilerini nasıl topladığını görmek için 20 tanınan hava durumu uygulamasını tahlil etti. 20 uygulamadan 17’si saklılık siyasetlerinde reklam amacıyla kulanıcı datalarını topladıklarını belirtti. 14’ü de cihazları takip etmek için pozisyon bilgilerini kullandığı ve pozisyon bilgisinin reklamverenler için inanılmaz derecede pahalı olduğu ortaya çıktı.
Bu tıptaki en tanınan uygulamalardan biri olan AccuWeather, 2017’de kullanıcıların konum datalarını izinsiz gönderirken yakalandı. Konum paylaşımı kapalıyken bile AccuWeather’ın pozisyon bilgilerini üçüncü tarafa gönderdiği ortaya çıktı. AccuWeather ayrıyeten cihazınızdaki sensörlerden (jiroskoplar, ivmeölçerler, altimetreler) bilgi topluyor.
Peki, AccuWeather, hakkınızda öteki neler biliyor? Zımnilik bildirimine nazaran pozisyon servisleriniz açık olduğu sürece uygulama tam GPS koordinatlarınızı biliyor. Fakat açıklamada pozisyon servislerini kapatsanız dahi öbür bağlantı tiplerini etkinleştirdiğiniz sürece telefonunuzdan öteki bilgileri otomatik olarak gönderip alabileceği belirtiliyor.
Flört uygulamaları
Bir Stanford araştırması, 2017’de Amerika’da bir ortaya gelen çiftlerin %39’unun internetten tanıştığını ortaya çıkardı. Tinder, Hinge, eHarmony, Bumble üzere flört uygulamalarının her zamankinden daha tanınan hale gelmesiyle bu sayının o vakitten beri arttığını varsayabiliriz.
Bekarsanız ve biriyle tanışmak istiyorsanız, bu dijitalleşme ve pandemi çağında bir mecburilik değilse de flört uygulamaları bir seçenek. Lakin mahremiyetinizi muhafazayı önemsiyorsanız arkadaşlık uygulamaları uygun mi? Hülasa hayır.
Arkadaş bulma uygulamaları varsayılan olarak büsbütün yabancılarla paylaşmaktan çekinmeyeceğiniz birçok şahsî bilgiyi ifşa etmenizi gerektiriyor. Çoklukla isminiz, doğum gününüz, cinsel yöneliminiz, fotoğraflarınız, telefon numaranız ve e-posta adresiniz hesap oluşturmak için gerekli.
Benzer ilgi alanları olan birini bulmak istiyorsanız, muhtemelen Spotify, Instagram, Facebook hesaplarınızı bağlayacak, ferdî biyografi yazacak, tahminen de hangi okula gittiğinizi yahut mesleğiniz hakkında bilgi vereceksiniz. Doğal olarak pozisyonunuzu açığa çıkarmadan bir flört uygulamasını kullanamazsınız.
Ancak bu flört uygulamaları kelam konusu olduğunda buzdağının yalnızca görünen kısmı. Mozilla Vakfı’na nazaran Tinder, şahsî kullanıcı bilgilerini toplamakla kalmıyor; kullanıcıları siber hatalılardan muhafaza konusunda epey makus bir geçmişe sahip. Örneğin; 2020’de uygulamadan yaklaşık 70.000 fotoğraf alındı ve bir siber cürüm forumunda paylaşıldı.
Tinder ve bir dizi benzeri tanınan flört uygulamasının sahibi Match Group, şahsî bilgilerinizin bu uygulamalar ortasında paylaşıldığını belirten saklılık siyasetinde epey açık kelamlı. Diğer bir deyişle Tinder’a kaydolduğunuzda bilgileriniz başka platformlarda da olmuş oluyor.
Dijital ortamda gizliliğinizi nasıl korursunuz?
Bir uygulamayı indirmeden evvel kimse zımnilik siyasetleri sayfalarını okumak zorunda değil lakin şirket hakkında temel bir araştırma yapmak ve müsaadeleri, misal ayarları değiştirmek uygundur.
Çevrimiçi olarak diğerleriyle paylaştıklarınızı sınırlamak, rastgele bir linke yahut evraka tıklamadan evvel iki defa denetim etmek, güçlü parolalar kullanmak ve kullandığınız aygıtta yahut uygulamadaki kapalılık ayarlarını aktifleştirmek her vakit düzgün bir fikirdir.