Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, açıklamasında şu tabirleri kullandı: “Cari açık görünümü kelam konusu. Son 20 yıla baktığınızda Türkiye’deki cari açığın ulusal gelire oranı yüzde 3.8, geçen yıl yüzde 4 civarındaydı. Cari açıktan öngörülenden daha yeterli olacağız. Ağustos-eylül sayısı yüzde 1.5 civarı bir sayı kelam konusu.
2.5’in altındaki cari açık Türkiye’de rahat yönetilebiliyor. Dış borcun ulusal gelire oranı düşüş trendine giriyor, rezerv birikimine imkan sağlıyor.
Enflasyonu düşürmek için aldığımız önlemlerin tesiriyle büyümede bir yavaşlama kelam konusu biz bunun süreksiz olduğuna inanıyoruz. Yapısal ıslahat programın değerli bir bileşeni, bir taraftan beşeri sermayenin güçlendirilmesi, yatırım ortamının iyileştirilmesinden, sermaye piyasalarının geliştirilmesi, kamu maliyesinde ıslahat, en değerlisi yeşil dönüşüm. Bütün bunların hedefi iktisatta verimliliği artırmak, Türkiye’de daha yüksek büyümeyi sağlayabilmek.
Peki program arzulanan sonuçları veriyor mu? Türkiye’nin en büyük kırılganlık alanı dış açık. Geçen sene 57 milyar dolar dolar dış açık 19 milyar dolara kadar düştü, yakında 15 milyar dolar civarına düşmüş olacak.
‘NET REZERVLERDE 93 MİLYAR DOLAR ARTIŞ VAR’
Rezerv konusu öbür bir telaş kaynağıydı. Rezervlerde önemli bir güzelleşme kelam konusu. 27 Eylül prestijiyle son 1 yıl içerisinde net rezervlerde 93 milyar dolarlık artış var. Biz rezerv yeterliliğine ulaştık. Rezerv bir telaş kaynağı olmaktan çıktı.
Bizim ABD misal vadeli tahvillerine nazaran ödediğimiz getiri farkı var. Oradan bakarsanız uzun bir mühlet biz gelişmekte olan ülkeler ortalamasına nazaran daha yüksek bir getiri farkı vermemiz gerekiyordu. Türkiye bilhassa program sonrası önemli bir formda spread daraldı. Gelişmekte olan ülkeler ortalamasına oranla daha makul bir spread ile borçlanma imkanına kavuştuk.
‘3 BAŞKA KURULUŞTAN NOT ARTIŞI ALAN TEK ÜLKEYİZ’
Kredi derecelendirme kuruluşlar süreci takip etti ve 5 not artışı sağlandı. 1 yıl içerisinde bu tıp not artışları istisnadır. Bu sene 3 farklı kredi derecelendirme kuruluşundan not artışı alan tek ülkeymişiz. Piyasa fiyatlamasına bakarsanız bizi şu an 1.5-2 kademe üzerinde fiyatlıyorlar. Gelecekte elde edeceğimiz nota nazaran fiyatlıyorlar.
KKM’DEN ÇIKIŞ HAKKINDA
Biz burada çıkmakta kararlıyız. Süreci piyasayı bozmadan şu ana kadar yürüttük. Bu süreç devam edecek. TL’nin mevduat içerisindeki hissesi da artıyor. Bu da değerli bir gelişme, para siyasetinin aktifliğini artırmış oluyoruz.”
Reel iktisatta bir yavaşlama var. Kimi alanlarda daralma var ancak şimdi gerçek iktisadın geneline ait bir daralma kelam konusu değil. İmalat sanayiinde yavaşlama var, daralmayı ima eden göstergeler var. Bunun süreksiz olduğunu düşünüyoruz.
‘DEZENFLASYON SÜRECİ DEVAM EDECEK’
Programın kısa vadede en kıymetli maksadı dezenflasyondur. Geçiş periyodundan sonra dezenflasyon süreci başladı. Önümüzdeki aylarda tahminen birebir süratle olmasa da dezenflasyon süreci devam edecek.
Enflasyon baz tesirinin ötesinde düşecek mi? Bize nazaran düşecek. Para siyaseti gecikmeli etkiliyor. Para siyaseti şu anda önemli etkilemeye başladı.
Türkiye şayet hakikaten yüksek sürdürülebilir büyüme patikasına tekrar güçlü bir halde oturmak istiyorsa fiyat istikrarını sağlaması lazım.”