Emek Partisi İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, TRT’nin dijital platformu Tabii’de yayınlanan Gassal dizisiyle ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
“‘Yerli ve milli” telaffuzuyla sunulan Gassal dizisine ayrılan bütçe ve bu proje için yapılan geniş çaplı reklam kampanyaları, kurumun kamu kaynaklarını kullanma biçimini bir kere daha tartışmaya açmıştır” diyen Bayhan, “Tabii platformunda yer alan Gassal dizisinin imalcisi Şeyma Eraz Çelik ve üretim şirketi Zeramedya ile yapılan kontratın kapsamı nedir? Bu üretim için toplamda ne kadar bütçe ayrılmıştır?” diye sordu.
Bayhan’ın soru önergesi şöyle:
“Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT), kamu hizmeti yayıncılığı yapmakla yükümlü bir devlet kurumu olup halktan alınan vergilerle finanse edilmektedir. Fakat mali ve idari özerkliğini yitiren TRT, sarayın irtibat siyasetlerinin tesiri altında faaliyet göstermekte ve 2954 Sayılı Kanun’da tanımlanan yayın unsurlarını ihlal etmektedir. Kanunda belirtilen ‘tek istikametli ve taraf tutan yayın yapmamak; bir siyasi partinin yahut çıkar kümesinin menfaatlerine hizmet etmemek’ unsurları, TRT tarafından açıkça yok sayılmaktadır.
TRT’nin dijital platformu “Tabii” üzerinden yakın vakitte gösterime giren ve “yerli ve milli” telaffuzuyla sunulan Gassal dizisine ayrılan bütçe ve bu proje için yapılan geniş çaplı reklam kampanyaları, kurumun kamu kaynaklarını kullanma biçimini bir kere daha tartışmaya açmıştır. Büyükşehirlerde billboardlarda yer alan “Ölünce beni kim yıkayacak?” sloganıyla tanıtılan bu dizi için aktarılan kaynaklar, TRT’nin kamu yayıncılığı misyonunu terk ettiğinin bir diğer göstergesi olmuştur.
Ayrıca, platformun sunduğu içeriklere erişim için aylık 99 TL üzere yüksek fiyatlar talep edilmesi, kamu hizmeti yayıncılığı anlayışına büsbütün terstir. Halktan toplanan vergilerle finanse edilen bir kurumun, geniş kitlelere fiyatsız erişim sağlamak yerine sırf ödeme yapabilen izleyicilere hitap eden bir modele yönelmesi, kamu faydasına hizmet etmediğini açıkça ortaya koymaktadır.
Bu Bağlamda;
1- 2023 yılına ilişkin Sayıştay raporlarına nazaran; TRT cep telefonlarından televizyonlara, hatta akıllı saatlere kadar geniş bir eser yelpazesinde uygulanan bandrol fiyatlarından 18 milyar 244 milyon TL gelir elde etmiştir. Reklam ve tanıtım masraflarına 370 milyon 268 bin TL ayırmıştır. Büyükşehirlerdeki billboardlarda sergilenen Gassal dizisinin reklam ve tanıtım harcamaları ne kadar olmuştur?
2- Natürel uygulamasında kullanıcıların içeriklere erişebilmesi için yüksek fiyatlar talep edilmesinin münasebeti nedir? Halktan alınan vergilerle finanse edilen bir kurumun fiyatlı içerik hizmetlerine yönelmesi, kamu yayıncılığı unsuruyla nasıl bağdaşmaktadır?
3- Olağan platformunda fiyat karşılığında sunulan dizi ve içerikler için toplamda hangi kalemlere ne kadar harcama yapılmıştır? Bu platform aracılığıyla hangi şirketlere ve bireylere ödeme yapılmıştır?
4- TRT Genel Müdür Yardımcısı Ziyad Varol, Doğal platformunun Türkiye’nin irtibat stratejisi için kıymetli bir adım olduğunu ve dezenformasyonla çaba hedefiyle geliştirildiğini tabir etmiştir.
Bu kapsamda, dezenformasyonla çaba ve “yerli ve milli” bir platform olarak sunulan içeriklerden hangileri, kimlere yaptırılmıştır? Bu imaller için ne kadar bütçe ayrılmıştır? Ayrıyeten, gelecekte bu çerçevede hangi üretimlerin hangi şirket ve isimler tarafından hayata geçirilmesi planlanmaktadır?
5- Natürel platformunda yer alan Gassal dizisinin imalcisi Şeyma Eraz Çelik ve imal şirketi Zeramedya ile yapılan mukavelenin kapsamı nedir? Bu imal için toplamda ne kadar bütçe ayrılmıştır?
6- Seyma Eraz Çelik’in öbür projelerine TRT ya da diğer kamu kuruluşları tarafından bütçe takviyesi sağlanmış mıdır? Sağlandıysa, bu projelere ayrılan toplam bütçe ne kadardır? Yapımcının ve şirketinin, bu projelerden elde ettiği kar oranı nedir? Bu projelerle birlikte yapımcının yahut şirketin mal varlığında ya da servetinde rastgele bir artış gerçekleşmiş midir? Şayet gerçekleşmişse, bu artışın ölçüsünü ve kaynaklarını araştırmayı ve açıklamayı düşünüyor musunuz?
7- ‘Ölünce beni kim yıkayacak?’ reklam sloganıyla dikkat çeken dizinin imalcisi, TRT tarafından halkın cebinden toplanan kaç paralık bir bütçeyle ‘yıkanarak’ ödüllendirilmiştir?”
(HABER MERKEZİ)