Görme engelli bireylere her ortamda eşlik edebilen, inançlı ve bağımsız hareketliliğe imkan tanıyan rehber köpekler, sahiplerinin günlük muhtaçlıklarını karşılayabilecek rahatlıkta dolaşmalarına katkı sağlıyor.
Görme engellilerin hayatlarını büyük ölçüde değiştiren ve ömür kalitelerini artıran rehber köpekler, üç kademeli eğitimden geçip yeterlilik sertifikasını alarak görme engelli sahipleriyle eşleşiyor.
Türkiye’de misyonda olan rehber köpek sayısı 9’a ulaşırken, Rehber Köpekler Derneği sayıyı çift hanelere taşımak için eğitim faaliyetlerini sürdürüyor. Yavruyken bağışlanan başta golden ve labrador retriever olmak üzere yapı olarak rehber köpek olmaya yatkın cinsler, dernek bünyesinde eğitiliyor.
Eğitmenlerin denetiminde 1 yıl istekli bakıcı ailede toplumsallaşma, tuvalet alışkanlığı ve çeşitli komutları öğrenen adaylar, daha sonra bir mühlet birlikte yaşadıkları eğitmeni aracılığıyla misyon tasmasına girme, kaldırım kenarında durma, karşıdan karşıya geçme, asansör, merdiven ve çöp kutusu bulma üzere eğitimleri tamamlıyorlar.
Söz konusu eğitimleri muvaffakiyetle tamamlayan özel köpekler, hayatı paylaşacakları görme engelli dostlarıyla da 1,5 ay süren ahenk eğitimi sürecinden geçiyor.
BAŞVURU YAPANLAR TESTTEN GEÇİYOR
Görme engellilere fiyatsız rehber köpek dayanağı veren derneğin rehber köpek ve hareketlilik eğitmeni Burcu Bora, Türkiye’de ve İngiltere’de yabancı uzmanlardan bu bahiste eğitim aldığını ve 4 yıldır bu hizmeti dernek bünyesinde verdiklerini söyledi.
Türkiye’de bu işi yapan tek kişi olduğunu, halihazırda ‘Esmer’ isimli 19 aylık labrador cinsi köpeği eğittiğini belirten Bora, rehber köpek isteyen görme engellilerin derneğe müracaat yapabileceğini lisana getirdi.
Başvuru yapanların testten geçtiğini aktaran Bora, “Bir rehber köpeğe uygun hayatları var mı, hem fizikî hem ruhsal olarak kendileri uygun mu? Yürüyüş suratları, ses tonları ve yaşadıkları etraf kıymetli oluyor. Görme engellinin bu sorumluluğu alıp alamayacağı çok kıymetli. Zira bu çocuklar (köpekler) robot değiller, onlar da bir can. Mamasının, suyunun verilmesi, tıpkı vakitte refahının sağlanması gerekiyor. Vazife köpeklerinin de kalbi var, atıyor” dedi.
Köpeklerin görme engellilere fiyatsız verildiğini, mama ve veteriner masraflarının da sponsorların katkılarıyla karşılandığını vurgulayan Bora, “Köpeği teslim ettikten sonra onları denetim etmeye devam ediyoruz. Yeni bir şey öğrenmek isterlerse görme engelliye takviye oluyoruz. Köpek vefat edene kadar bu masrafları hem dernek bütçesinden hem de sponsorlar aracılığıyla karşılıyoruz” diye konuştu.
Bora, rehber köpeklerin, sahipleriyle 8-10 yıl boyunca vakit geçirdiğini, köpeklerin görme engellilere kattığı en kıymetli ögenin dostluk olduğunu kaydetti.
“BULUT HEPSİNİ ÇOK UYGUN BİLİYOR”
Doğuştan görme engelli, 33 yaşındaki müzisyen Kemal Görey Beydağı ise 3 yaşındaki köpeği Bulut ile tanıştıktan sonra İstanbul’u daha rahat gezmeye başladığını söyledi. Beydağı, “Bir yer makûs tasarlanmış olabilir lakin Bulut oradaki sorunu görüp, benim için en inançlı yolu kendi seçebiliyor. Üzerimize beşerler mı yürüyor, kaldırımda el otomobilleriyle bir şeyler mi taşınıyor hatta kimi durumlarda trafik kuralları yok mu sayılıyor, Bulut bunların hepsine hazırlıklı, hepsi için eğitimli. Bunun bir sonucu olarak da artık bir refakatçiye muhtaçlık duymuyorum. Birçok yere Bulut’la tek başıma gidebiliyorum. Havalimanında bavulumla bir yerden bir yere gitmem çok kolay. Ben Tuzla’da oturuyorum, şayet bildiğimiz bir rotaysa Bulut kullandığım bütün toplu taşımaları bildiği için nerede asansör var, nerede ineceğiz hepsini çok düzgün biliyor” diye konuştu. (AA)