Birleşmiş Milletlerin (BM) yargı organı olan ve Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan ICJ’deki duruşmalarda, İran, ABD’nin kendisine ilişkin mal varlıklarını dondurmasının 1955’te iki ülke ortasında imzalanan “Dostluk, Ekonomik Münasebetler ve Konsolosluk Hukuku” mutabakatını ihlal ettiğini belirtti.
İran tarafının avukatları, ABD’nin İran Merkez Bankası’na ilişkin yaklaşık 2 milyar dolarlık varlığı dondurmasının memleketler arası hukuka ve kelam konusu dostluk muahedesine karşıt olduğunu tez etti.
ABD tarafı ise İran’ın, Ekim 1983’te, Lübnan’daki ABD askeri üssüne düzenlenen bombalı taarruzun sorumlusu olduğunu öne sürerek, dondurulan mal varlığının atakta hayatını kaybeden 241 ABD deniz piyadesinin yakınlarına tazminat olarak ödeneceğini belirtti.
ABD ayrıyeten İran devletinin terör faaliyetlerinde bulunarak milletlerarası hukuka alışılmamış hareket ettiğini savundu.
İran Merkez Bankasının New York Citibank’taki hesabında bulunan 1 milyar 750 milyon dolar ve bunların faiz ve yan gelirlerinin tamamı dondurulmuştu. “Bazı İran Varlıkları” davasında duruşmalar, çarşamba ABD tarafının savunmasıyla devam edecek.
Perşembe İran tarafının, cuma ABD tarafının son savunmalarının akabinde ICJ yargıçları temele ait kararı görüşmeye başlayacak.
ABD MAHKEMELERİ İRAN’I SORUMLU TUTUYOR
23 Ekim 1983’te Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta ABD üssüne bombalı araçla yapılan akında 241 ABD deniz piyadesi ölmüştü. Birebir gün Beyrut’taki Fransız askeri üssüne düzenlenen bir öteki atakta 58 Fransız askeri hayatını yitirmişti.
ABD bu tarihten sonra Lübnan’daki askeri varlığını önemli oranda azaltırken, Washington’daki lokal mahkeme 2003 yılındaki kararında, İran’ın o dönemki Suriye Büyükelçisi’nin “Devrim muhafızları mensubu bir kişi, akına ait talimat verdi ve azmettirdi.” biçimindeki beyanlarına da dayanarak hücumdan İran’ı sorumlu tutmuştu.
Ölen ABD askerilerinin yakınlarına verilmek üzere İran Merkez Bankasının New York Citibank’taki hesabında bulunan 1 milyar 750 milyon dolar ve bunların faiz ve yan gelirlerinin tamamı dondurulmuştu.