Meltem Güneş – Milyonlarca memur müşterisini rakiplerine kaptırmak istemeyen bankalar, promosyon yarışında rekor kırdı. Son günlerde başta emekliler olmak üzere çalışanların aldıkları banka promosyonları vatandaşların gündeminden düşmezken, promosyon savaşlarından en karlı çıkan kesim ise memurlar oldu. Anadolu Üniversitesi çalışanları için 41 bin 500 lira ve Adalet Bakanlığı çalışanı için ise 25 bin liralık promosyon ödemeleri öbür kurumları da harekete geçirdi. Maaşı daha yüksek olan kurumlarda promosyon mutabakatının 100 bin lirayı bulabileceği söz ediliyor.
Bankaların, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar ile emeklilere verdiği banka promosyonlarında ulaşılan sayılar vatandaşın yüzünü güldürdü. Milyonlarca memur ve emeklisinin yararlandığı banka promosyonlarında rekoru, şu ana kadar 41 bin 500 liralık promosyon ödemesi ile Anadolu Üniversitesi elinde bulunduruyor.
Rekorlar birbirini izliyor
Anadolu Üniversitesi’nin 5 bin 500 işçisi için 3 yıllığına imzaladığı mutabakat çerçevesinde her bir işçisine 41 bin 500 lira verilmesi kararlaştırılırken, başka pek çok kurum ve kuruluşta da misal sayılara imza atılmaya başlandı. Yapılan promosyon muahedeleri çerçevesince Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi çalışanına 31 bin 100 lira, Eskişehir Sıhhat Müdürlüğü bünyesindeki çalışana 36 bin lira, Bingöl Özel Yönetimi işçisine 23 bin 875 lira, Edirne Keşan Ulusal Eğitim Müdürlüğü çalışanlarına 25 bin 250 lira, Ağrı Vilayet Ulusal Eğitim Müdürlüğü çalışanlarına 21 bin 950, Saruhanlı Belediyesi çalışanına 19 bin 50, Adalet Bakanlığı çalışanına 3 yıllık taahhüt karşılığında 25 bin lira ödenecek. Gaziantep Üniversitesi çalışanlarına 4 yıllığına kişi başı 35 bin, Şanlıurfa Harran Üniversitesi’nde misyon yapan çalışana 37 bin 250, Elazığ Vilayet Sıhhat Müdürlüğü işçisine 19 bin 205 lira promosyon ödenecek.
Promosyon ölçülerinin belirlenme yöntemleri
Kamu vazifelilerinin banka promosyonları 2007/21 sayılı Promosyon Genelgesi’ne nazaran belirleniyor. Buna nazaran, maaşların hangi banka aracılığı ile ödeneceği üç kişilik bir komite tarafından istekli bankalardan teklif alınarak tespit ediliyor. Komite, kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili ünitesinin harcama yetkilisinin başkanlığında kelam konusu ünitede vazife yapan toplam işçinin en az yüzde 10’unun sendikalı olması halinde yetkili sendikadan bir üye ile merkez teşkilatında üst yönetici; taşra teşkilatında ise o ünitenin bağlı bulunduğu bir üst amir tarafından ilgili ünitede misyon yapanlar ortasından seçilecek bir üyeden oluşuyor. Genelgeye nazaran bankalar ile yapılacak protokollerin müddeti 2 yıldan az 5 yıldan çok olamıyor. Yapılan protokoller uyarınca, banka tarafından verilecek promosyon ölçüsünün tamamının çalışana dağıtılması genel unsur olarak benimsenmekle birlikte, toplam ölçünün üçte birini geçmemek üzere Kurulca belirlenecek meblağ, ünite çalışanının gereksinimleri doğrultusunda kullanılmak üzere ayrılabiliyor.
Promosyondan caymada uygulanacak cezai müeyyideler bankalar ile kurumlar ortasında imzalanan kontratta karar altına alınıyor.
Polislere enflasyon farklı promosyon modeli
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ise Vakıfbank ile yapılan banka maaş promosyonu ödemelerinde farklı bir modeli hayata geçirdi. Emniyet işçisi için 2022 – 2027 devrini kapsayan 5 yıllık maaş promosyon protokolü 18 Mart 2022’de imzalanırken, promosyon aylık 300 lira olarak belirlenmişti. Promosyon ödemelerinin, enflasyon karşısında kıymet kaybetmemesi için her 6 ayda bir yapılacak memur maaş artırımı oranında artırılması kuralı getirildi. Bu kapsamda Ocak 2023 tarihinde birinci artırımlı ödeme gerçekleştirilecek ve aylık 300 liralık ödeme memur maaş artırımı oranında artacak.
Diyanet çalışanı faize takıldı
Diyanet İşleri Başkanlığı ise özel ve kamu bankalarının bilakis faize karşı bir kurum olarak daha evvel iştirak bankaları ile 130 bin çalışanı için promosyon ihalesi düzenlemişti. Bu kapsamda Diyanet çalışanına 2 bin 880 lira promosyon ödemesi yapılmıştı. Çeşitli STK’lar tarafından bu sayının güncellenmesine karşı davalar açılırken, Danıştay’ın verdiği “Yalnızca iştirak bankaları ile de promosyon ihalesi düzenlenebilir” biçimindeki kararla promosyon fiyatları değişmedi.
Kamu personelleri de promosyondan faydalanıyor
Özel kesim personelleri promosyonlardan faydalanamazken, kamu çalışanları ise bankalardan promosyon alabiliyor. Bu kapsamda Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nde çoğunluğu sıhhat çalışanlarından oluşan kamu personeline Yapı Kredi Bankası ile 2 yıllığına imzalanan muahede çerçevesinde kişi başı 19 bin 500 lira ödenecek. Tuzla Belediyesi’nde misyonlu memur ve emekçiye 26 bin 400 lira, Beşiktaş Belediyesi’nde memur, kontratlı memur ve takımlı emekçilere 24 bin lira promosyon ödenecek.