Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait ‘Muhtemel Eğitim Süresi’ (MES) araştırmasını yayımladı.
Türkiye’de ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi olası mühlet 2023 yılında 17,9 yıl oldu. Böylelikle MES, 2022’de 18,2 yıl olurken 2023’te 17,9’a geriledi. İlkokul çağındaki bir bireyin ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde geçirmesi olası müddet 12,3 yıl, okul öncesi eğitimde ise 1,6 yıl olarak hesaplandı. İlkokul çağındaki bir bireyin ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde geçirmesi beklenen müddet, geçen yıl 12,7 olarak gerçekleşmişti.
MES’TE DÜŞÜŞ ERKEKLERDE BAYANLARA NAZARAN DAHA SÜRATLİ SEYRETTİ
İlkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim kademesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi mümkün mühlet bir evvelki yıla nazaran toplamda yüzde 1,3’lük düşüş gösterdi. 2021 yılından itibaren görülen bu düşüş erkeklerde bayanlara oranla daha süratli seyretti. MES, erkeklerde 2022 yılına nazaran yüzde 2,8’lik düşüş ile 17,6 yıl olurken, bayanlarda yüzde 0,3’lük artış ile 18,4 yıl oldu.
MES EN YÜKSEK KIYMETİNE İSTANBUL’DA ULAŞTI
2023 yılında, vilayet seviyesinde en yüksek mümkün eğitim mühleti 20,3 yıl ile İstanbul’da gerçekleşti. İstanbul’u, 19,7 yıl ile Karabük, 19,6 yıl ile Ankara, 19,1 yıl ile Rize ve Erzincan izledi. Tıpkı süreçte mümkün eğitim müddeti en düşük olan vilayet 14,9 yıl ile Muş ve Şırnak olurken, bu vilayetleri sırasıyla 15,1 yıl ile Ağrı ve Şanlıurfa, 15,8 yıl ile Mardin izledi.
MES’İN SON 5 YILDA EN ÇOK ARTTIĞI VİLAYET GÜMÜŞHANE
MES’in 2019 ile 2023 yılları ortasında en çok artış gösterdiği birinci beş vilayet sırasıyla yüzde 8,3 ile Gümüşhane, yüzde 4,6 ile Hakkari, yüzde 2,5 ile Van, yüzde 2,1 ile Diyarbakır ve yüzde 1,7 ile Ağrı oldu. Birebir periyotta, mümkün eğitim müddetinin en çok düşüş gösterdiği vilayetler ise sırasıyla yüzde 10,4 ile Eskişehir, yüzde 10,3 ile Çankırı,yüzde 10 ile Yalova, yüzde 9,6 ile Antalya ve yüzde 8,6 ile Muğla oldu.
ERKEK VE BAYANLARDA EN YÜKSEK MES BEDELLERİ İSTANBUL’DA
Türkiye genelinde MES, 2023 yılında bayanlar için 18,4 yıl, erkekler için ise 17,6 yıl oldu. Her iki cinsiyette de en yüksek MES bedeli İstanbul’da gerçekleşti. Erkeklerde İstanbul’u Karabük, Ankara, Erzincan ve Bayburt izlerken; bayanlarda sıralama Karabük, Tunceli, Ankara ve Rize olarak gerçekleşti.
Muhtemel eğitim mühletinin erkeklerde en düşük olduğu vilayet olan Ağrı’yı, sırasıyla Şırnak, Muş, Şanlıurfa ve Mardin takip ederken; MES’in en düşük olduğu vilayetler bayanlarda; Muş, Şanlıurfa, Şırnak, Ağrı ve Bitlis oldu.
CİNSİYET EŞİTLİĞİ ENDEKSİ BAYANLAR LEHİNE ARTTI
MES kapsamında cinsiyet eşitliği endeksi, bayan MES kıymetinin erkek MES pahasına oranı ile hesaplanıyor. ISCED 1-8 kademesinde (ilkokul-yükseköğretim) MES kapsamında cinsiyet eşitliği endeksi 2023 yılında 1,05 oldu. 2018 yılında 0,97 olan endeks, 2023 yılında 0,08 puanlık artış göstererek bayanlar lehine değişim göstermeye devam etti.
Endeksin en yüksek olduğu beş vilayet sırasıyla 1,12 ile Tunceli ve Iğdır, 1,10 ile Çanakkale, 1,09 ile Bartın ve Çankırı oldu. Cinsiyet eşitliği endeksinin en düşük olduğu vilayetler ise sırasıyla 0,95 ile Bitlis, Şanlıurfa ve Siirt, 0,96 ile Muş ve 0,98 ile Batman olarak gerçekleşti.
MES nedir?
MES, en genel tarifiyle “ilgili eğitim kademesine giriş yaşında olan bir kişinin, belirtilen eğitim kademesinde geçirmesi olası örgün eğitim süresini” ifade ediyor.
(ANKA HABER AJANSI)